“ทุกชาวบ้าน” ร้องสื่ออุทยานเขาสามร้อยยอดปักป้ายขยายเขตทับที่ทำกินชาวบ้านไร้หนทางรัฐช่วยเหลือ
วันที่ 10 ม.ค.66 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ชาวบ้านในหลายพื้นที่ของอำเภอกุยบุรี จ.ประจวบ คีรีขันธ์ นำผู้สื่อข่าวลงพื้นที่ชี้จุดที่เจ้าหน้าที่อุทยานนำป้ายมาปักไว้ในพื้นที่ทำกินของชาวบ้านตลอดแนวเขต ในหลายพื้นที่ ต.ดอนยายหนู ต.สามกระทาย ต.กุยเหนือ และต.สามร้อยยอด อ.กุยบุรี โดยไม่ได้รับความยินยอมจากเจ้าของที่ดิน เนื่องจากเจ้าหน้าที่อ้างว่าเป็นการปักแนวเขตโครงการอนุรักษ์และดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติภายในอุทยานแห่งชาติ ตามมาตรา 64 แห่งพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ.2562 ก่อนจะมีเจ้าหน้าที่อุทยานฯ และผู้นำชุมชนหมู่บ้านบางพื้นที่ชี้แจงทำความเข้าใจให้ชาวบ้านรับทราบถึงแนวทางปฏิบัติ โดยอ้างว่าเป็นการประกาศขยายแนวเขตตามมาตรา 64 ให้กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช สำรวจการถือครองที่ดินของประชาชนที่ทำกินภายในเขตอุทยานแห่งชาติภายใน 240 วัน นับตั้งแต่กฎหมายประกาศใช้ หลังจากนั้นรัฐบาลจะมีนโยบายในการช่วยเหลือประชาชนที่ไม่มีที่ดินทำกินผ่านการตราเป็นพระราชกฤษฎีกา โดยประชาชนที่จะได้รับความช่วยเหลือตามพระราชกฤษฎีกา ตามมาตรา 64 วางหลักเกณฑ์ไว้ว่าจะต้องเป็นบุคคลที่ไม่มีที่ดินทำกิน และอยู่อาศัยตามกรอบเวลาตามมติ ครม. วันที่ 30 มิถุนายน 2541 หรือคำสั่ง คสช. ที่ 66/2557 กล่าวคือ ประชาชนที่จะได้รับอนุญาตก็ต่อเมื่ออยู่อาศัยในพื้นที่ก่อนวันที่ 30 มิถุนายน 2541 ซึ่งกำหนดให้มีการสำรวจการถือครองที่ดินของประชาชนที่อยู่อาศัยหรือทำกินในพื้นที่อุทยานแห่งชาติก่อน พ.ร.บ. ฉบับนี้มีผลบังคับใช้ เพื่อนำไปสู่การจัดทำโครงการเกี่ยวกับการอนุรักษ์และดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติภายในเขตอุทยานแห่งชาติ โดยชุมชนที่อาศัยในพื้นที่อุทยานฯ จะไม่มีสิทธิในที่ดินนั้น หากแต่สามารถอยู่อาศัยทำกินได้ตามกรอบที่กฎหมายกำหนด
จากกรณีดังกล่าวทำให้ชาวบ้านในพื้นที่ทั้ง 4 ตำบล หลายร้อยครัวเรือน ตั้งข้อสงสัยถึงการ นำเนื้อหาสาระข้อตกลงของกลุ่มชาวบ้านที่ยื่นคัดค้านประกาศฉบับใหม่นั้น ชอบด้วยกฎ หมายหรือไม่ เนื่องจากไม่มีการรายงานผลกระทบตามกรอบสิทธิมนุษยชน และการดำเนินวิถีชีวิตแบบตั้งเดิมของชาวบ้านในชุมชนเพื่อให้สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญกำหนดนั้น โดยขอให้เพิกถอนประกาศขยายแนวเขตอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอดฉบับเมื่อปี พ.ศ.2525 ออก โดยให้กลับมาใช้ประกาศเขตอุทยานเดิมที่มีผลบังคับในปี พ.ศ. 2509 หากแต่การนำเสนอรายงานผลการตรวจสอบผลกระทบชาวบ้าน ของหน่วยงานอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด มิได้ยื่นรายงานต่อคณะทำงานการประชุมร่วม เพื่อแจ้งให้ทราบถึงผลกระทบต่อวิถีชีวิตทำกินแต่เดิมของทั้ง 4 ชุมชนใน อ.กุยบุรี ชาวบ้านจึงตั้งข้อสงสัยถึงการปฏิบัติหน้าที่ของหน่วยงานอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด โดยการนำป้ายบอกแนวเขตมาปักทับที่ทำกินของชาวบ้านโดยไม่ได้รับความยินยอมนั้น ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่
ด้านคุณป้าจำลอง สีงาม ชาวบ้านพื้นที่บ้านเกาะไผ่ อ.กุยบุรี เป็นหนึ่งในผู้ได้รับผลกระทบจากการปักเขตโครงการฯดังกล่าว หากประกาศขยายเขตแล้วเสร็จตามกำหนด เนื่องจากมีที่ดินได้รับสิทธิทำกินมานานหลายสิบปี เล่าให้ผู้สื่อข่าวฟังว่า ตนเป็นกังวลเนื่องจากเจ้าหน้า ที่อุทยานนำป้ายบอกเขตโครงการฯ ดังกล่าวนำมาปักทับที่ทำกินของตนเองและอีกหลายครัวเรือน โดยไม่มีการชี้แจ้งให้ชัดเจน ตนไม่ทราบเจตนาก่อนจะให้ตนเองนำไปชี้จุดเขตแดนสิทธิครอบครองที่ตนทำกินอยู่ ก่อนเจ้าหน้าที่จะดำเนินการปักป้ายบอกเขตโครงการฯดังกล่าว จึงสอบถามเบื้องต้นได้รับตำตอบว่าเป็นการปักปันแนวเขตให้รู้ว่าตนจะได้สิทธิทำกินในเขตอุทยาน ซึ่งตนเกิดข้อสงสัย เนื่องจากตนและชาวบ้านในพื้นที่ เข้าทำกินมานานก่อนหลักเกณฑ์ตามมติ ครม.30 มิ.ย.2541 บังคับใช้ เหตุใดอุทยานจึงนำป้ายมาปักทับที่ทำกินของชาวบ้านเนื่องจากตนเองไม่ได้เข้าหลักเกณฑ์เป็นบุคคลไร้ที่ทำกินตามมติ ครม.กำหนด
นายยอ สีวัง อดีตผู้ใหญ่บ้าน ม.4 ต.ดอนยายหนู เป็นอีกหนึ่งในผู้ได้รับผลกระทบจากการปักปันเขตโครงการฯดังกล่าว หากประกาศแล้วเสร็จ เปิดเผยว่า เขต ต.สามกระทาย ต.ดอนยายหนู ต.กุยเหนือ และต.สามร้อยยอด ประสบปัญหาจากการประกาศขยายแนวเขตอุทยานแห่งชาติทับที่ทำกินของชาวบ้านหลายครัวเรือน เป็นปัญหาพิพาทระหว่างชาวบ้านกับอุทยานมานานหลายปี เนื่องจากชาวบ้านค้านประกาศมาโดยตลอด ซึ่งอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอดมีการประกาศขยายแนวเขตเพิ่มในปี พ.ศ.2525 ออกไปจากแนวเขตเดิมที่เคยประกาศไปแล้วเมื่อปี พ.ศ.2509 นั้น อาจทำให้ชาวบ้านที่ใช้ประโยชน์ทำกินในที่ดินทั้งที่อยู่อาศัย อาจได้รับความเดือดร้อยไร้ที่ทำกินหากประกาศแล้วเสร็จตามกรอบกำหนด เนื่องจากอุทยานฯไม่ชัดเจนจากการประกาศขยายแนวเขตใหม่ จึงอยากให้หน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องพิจารณายกเลิกประการใหม่ ปี พ.ศ.2525 โดยกลับไปใช้ประกาศเดิม ปีพ.ศ.2509 เนื่องจากประกาศใหม่ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตชุมชนหลายครัวเรือน ทั้งด้านการเกษตร และอุสาหกรรมชุมชนที่กำรังพัฒนาต่อยอดให้คนในชุมชนได้มีสัมมาชีพหาเลี้ยงครอบครัวได้อย่างยั่งยืน จึงร่วมกันคัดค้านการขยายแนวเขตมาโดยตลอด หลังมีการเข้าตรวจสอบเพื่อรายงานผลกระทบชุมชนของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติเมื่อปี 2548 ตามคำร้อง ตนและพวกนำหนังสือคัดค้านยื่นต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมาโดยตลอด แต่ไร้คำตอบ
ทั้งนี้ หากการเข้าสำรวจปักปันแนวเชตในพื้นที่ชาวบ้านของเจ้าหน้าที่อุทยานเพื่อประกาศขยายให้พื้นที่ใดเป็นเขตอุทยานตามกฎหมายนั้น ควรศึกษาข้อมูล และผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นต่อชุมชนในพื้นที่ และไม่ควรประกาศเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอดทับที่ทำกินของชาวบ้านที่ได้สิทธิทำกินมาก่อน อาจมีชาวบ้านบางรายเสียสิทธิทำกินก่อนประกาศดังกล่าว อุทยานฯควรตรวจสอบให้แน่ชัดเสียก่อนเนื่องจากยังมีชาวบ้านอีกหลายครัวเรือนที่ได้รับสิทธิทำกินก่อนประกาศขยายแนวเขตอุทยานตามมาตรา 64 หากแต่เนื่องจากการปฏิบัติของเจ้าหน้าที่บางราย อาจมิได้นำรายงานข้อเสนอแนะที่ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตของชาวบ้านที่มีส่วนร่วมจากหลายฝ่ายยื่นต่อคณะทำงานหรือไม่ และควรเคารพต่อสิทธิของชาวบ้านและชุมชนเพื่อให้สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญ การที่อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอดประกาศขยายแนวเขตอุทยานทับที่ทำกินของชาวบ้านโดยการนำป้ายไปปักเพื่อชี้แนวเขตโครงการอนุรักษ์และดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติภายในอุทยานฯทับที่ทำกินของชาวบ้านโดยไม่ได้รับความยินยอมนั้น กลุ่มชาวบ้านหลายพื้นที่อาจพิจารณาความช่วยเหลือจากหน่วยงานรัฐร้องต่อศาลปกครอง หากระบวนการของเจ้าหน้าที่รัฐบางราย เพิกเฉย บิดเบือนรายงานผลการตรวจสอบผลกระทบสิทธิชุมชนจากการประกาศขยายเขตอุทยานแห่งชาติเข้าสามร้อยยอด หรือหากแต่หน่วยงานอุทยานฯเจตนาต้องการลักหลับขยายเขตครอบครองทับที่ทำกินของชาวบ้านโดยไม่ฟังเสียงชุมชน นายยอ สีวัง อดีตผญบ.กล่าว
นัครินทร์/รายงานข่าว